Perkütan Endoskopik Gastrostomi (PEG) Nedir?

Click to rate this post!

[Total: 4 Average: 2.8]

Günümüzde tıp alanında hastaların hayatlarını kolaylaştırmak adına pek çok araştırma yapılıyor ve bu araştırmalar sonucunda yeni yöntemler geliştiriliyor. Çeşitli sebeplere bağlı olarak ağız yoluyla beslenemeyen hastalar için yapılmış olan çalışmalar da mevcut. Günümüzde bu çalışmaların bir ürünü olarak en yaygın kullanılan yöntemlerden biri de Perkütan Endoskopik Gastronomi yöntemi. Peki Perkütan Endoskopik Gastronomi nedir, kimlere uygulanabilir ve ne şekilde uygulanabilir? Sizler için bu konudaki tüm merak edilenleri bir araya getirdik…

Perkütan Endoskopik Gastronomi Nedir?

Perkütan Endoskopik Gastronomi (PEG), herhangi bir sebeple ağızdan beslenemeyen hastaların beslenmesi amacıyla geliştirilmiş olan bir yöntemdir. Bu yöntemle hastanın beslenmesini sağlamak için esnek bir tüp karın duvarından geçirilir ve mideye yerleştirilir. Böylelikle katı ve sıvı besinler ya da ilaçlar hastanın yemek borusuna uğramaz ve doğrudan mideye gönderilir. Bu yöntem yaygın olarak uzun süre boyunca yoğun bakımda kalan hastalar için uygulanmaktadır. Hastaların yoğun bakıma ve başka sebeplere bağlı olarak yutma refleksini kaybettikleri durumlarda, beslenmenin devam etmesi adına önemlidir. Bu yöntemde çok nadir olarak metabolik komplikasyonlar görülmektedir.

Yemek yiyemeyen ya da istekli olmayan hastaların tamamen iyileşebilmesi için beslenmeye devam etmeleri önemlidir ve bu yüzden de Perkütan Endoskopik Gastronomi gereklidir. Perkütan Endoskopik Gastronomi yönteminden önce enteral beslenme olarak bilinen bir yöntem kullanılıyordu. Bu yöntemde nazogastrik bir tüp kullanılmaktaydı. Bu tüpler mideye kolayca yerleştirilebiliyor ve kolayca çıkarılabiliyordu. Fakat enteral beslenmede her zaman gastrointestinal sistemin yapısal ve fonksiyonel özellikleri korunamıyordu. İşte bu yüzden Perkütan Endoskopik Gastronomi yöntemi geliştirilmiş ve yaygın olarak kullanılmaya başlamıştır.

Perkütan Endoskopik Gastronomi Kimlere Uygulanabilir?

Yutma güçlüğü yaşayan ya da ağız yoluyla beslenmesi mümkün olmayan hastalar, bu uygulamadan en yaygın şekilde faydalanan hasta gruplarını oluşturur. Bununla birlikte Perkütan Endoskopik Gastronomi yönteminin uygulandığı alan çok geniştir. Perkütan Endoskopik Gastronomi yönteminin kullanılabileceği diğer alanlar şu şekilde listelenmiştir:

Kulak, burun ve boğaz bölgesinde meydana gelen ya da yemek borusu ve mideden kaynaklı olarak gerçekleşen tıkayıcı özelliği bulunan tümörler,
Felç ve kafa travması sonrasında meydana gelen yutamama durumlarında, parkinson hastalığında, beyin tümörlerinin var olduğu durumlarda, ALS ve serebral palsi hastalarında,
Hastaların uzun süre komada kaldığı durumlar, AIDS sebebiyle kaynaklanan aşırı tükenmişlik süreci, kısa bağırsak sendromu, crohn hastalığı, rekonstrüktif yüz cerrahisine bağlı olarak gelişen durumlar, kronik böbrek yetmezliği ya da kistik fibroz durumları,
Kronik sindirim sisteminin tıkanması durumunda ince bağırsaktaki salgının ve mide sıvısının palyatif drenajı durumunda.

Bunlar Perkütan Endoskopik Gastronomi yönteminin en sık kullanıldığı durumlardır. Bu saymış olduğumuz hastalıklar içerisinde yer almayan fakat Perkütan Endoskopik Gastronomi ile çözülmesi gereken başka durumlar da ortaya çıkabilir. Bunlardan bazıları motor nöron ve dejeneratif hastalıklar, demans, orofarenks kanserleri, özofagus kanserleri ve mide kanserleridir.

Perkütan Endoskopik Gastronomi Nasıl Uygulanır?

Perkütan Endoskopik Gastronomi uygulaması herhangi bir komplikasyon ya da sorun oluşmadığı sürece 15-20 dakikalık kısa bir süre içerisinde tamamlanır. Eğer istisnai bir durum oluşmazsa, mide içerisine yerleştirilmiş olan tüp 6 ila 12 saat sonra kullanıma hazır olur. Endoskopik olarak gerçekleştirilen işlem sırasında genel anesteziye gerek yoktur ve operasyonlar genellikle lokal anestezi ile tamamlanmaktadır. Karın bölgesinde açılan küçük bir kesiden içeriye bir tel ve endoskopi cihazı yerleştirilir. Bu cihazlar sayesinde midede küçük bir delik açılır ve bu delikten mide tüpü yerleştirilir. Bu işlem sırasında komplikasyon oluşma ihtimali çok düşüktür ve hastanın endişe ya da kaygı duymasını gerektirecek herhangi bir durum yoktur. Fakat hastanın operasyon sırasındaki durumunu da göz önünde bulundurarak antibiyotik ya da sakinleştirici ilaçlar verilebilir.

Perkütan Endoskopik Gastronomi hastanede yatış gerektirmeyen bir işlemdir. Hastalar işlemden kısa bir süre sonlarına evlerine dönebilir. Operasyon tamamlandıktan bir sonraki gün hastalar büyük bir şırınga ya da pompa yardımı ile midedeki tüpten beslenmeye başlayabilir. Bu süreçte ağızdan beslenme konusunda herhangi bir kısıtlayıcı durum yoktur.

Perkütan Endoskopik Gastronomi Kullanan Kişilerin Dikkat Etmesi Gerekenler

Hastalar mideye yerleştirilen tüp ile beslenmeyi kendileri yapacakları için, bu süreçte dikkat etmeleri gereken bazı önemli noktalar bulunur. Bu önemli noktaların kısa bir listesini şu şekilde yapabiliriz:

Hasta uygulamadan önce ellerini sabunla yıkamalıdır,
50 cc’lik bir şırınga kullanılmalı, beslenme solüsyonu ile birlikte bir miktar ılık su bulundurulmalıdır,
Hasta uygulamayı oturur ya da yatar pozisyonda yapmalıdır.

Beslenme öncesi mide sıvısı çekme işlemi şu şekilde yapılmalıdır:

Şırınga PEG tüpünün ucuna yerleştirilir ve tüp ucundaki kıskaç açılır,
Şırıngayı geri çekerek midenin içindeki sıvıyı şırınganın içine çekin,
Eğer şırınga ile çekmiş olduğunuz sıvı 100 cc ve üzerinde ise, beslenmeyi 1 saat sonraya erteleyin,
2 saat sonra işlemi tekrarladığınızda yine 100 cc üzerinde sıvı çekiyorsanız, bu durumda midenin boşalması konusunda bir sıkıntı olabilir ve bunun için doktorunuzu aramanız gerekir,
Eğer mideden çektiğiniz sıvı 100 cc altında ise, bu durumda beslenmeye başlayabilirsiniz.

Mide sıvısı çekme işlemi tamamlandıktan sonra beslenme işlemi şu şekilde gerçekleştirilmelidir:

Şırıngaya 30 cc ılık su çekin, tüpün içerisine gönderin ve şırıngayı tüpten çekin,
Hazırlamış olduğunuz mama, besleyici solüsyon, tanesiz ve posasız çorba karışımı gibi besinleri şırıngaya çekin ve mideye göndermeye başlayın,
Enjeksiyonu hızlı şekilde değil, yavaş yavaş gerçekleştirin,
Bu şekilde 400 cc’ye kadar besin vermeye devam edin, bazı durumlarda bu rakam daha az olabilir,
Beslenme tamamlandıktan sonra şırıngaya 30 cc su çekin ve tüp içerisine göndererek kalan gıdaların temizlenmesini sağlayın,
Tüp üzerindeki mandalı sıkın ve tüpü kapatın.

Her ne kadar kompleks bir işlem olarak görünüyor olsa da, hastaların evlerinde kendi başlarına kolayca uygulayabilecekleri bir işlemdir. Söz konusu işlemi kendi başınıza yapamadığınız durumlarda bir yakınınızdan yardım talep edebilirsiniz.

PEG Tüpünün Bakımı Nasıl Yapılır?

Tüp yerleştirildikten sonra ilk olarak pansuman yapılır. Pansumanın üzeri antiseptik solüsyon ve gazlı bez ile örtülür. Pansuman 2 gün sonra doktor tarafından çıkarılır. Pansuman çıktıktan sonra günde bir kez olacak şekilde temiz su ve sabunla temizlemek, ardından da antiseptik solüsyonla silmek yeterli olacaktır. Temizlik dışında bölgenin kuru kalması önemlidir.

PEG Uygulaması Yapıldıktan Sonra Herhangi Bir Yan Etki Ortaya Çıkar Mı?

Tüp yerleştirildikten sonraki dönemde bazı yan etkiler ortaya çıkabilmektedir. Söz konusu yan etkiler genellikle şunlardır:

Tüpün yerleştirildiği bölgede hafif ya da şiddetli ağrı,
Mide içerisindeki sıvının tüpün yanlarından sızması,
Tüpün yerleşim bölgesinde ya da çalışmasında bozukluk,
Tüpün enfeksiyona sebep olması,
Mide içerisindeki sıvının akciğerlere kaçması,
Kanama,
Mide ya da bağırsak duvarında yırtılma.

Söz konusu yan etkiler meydana geldiği zaman acil olarak doktor ile iletişime geçmek ya da bir hastaneye gitmek gerekir. Eğer sizin de Perkütan Endoskopi Gastronomi ile ilgili merak ettikleriniz varsa, operasyon konusunda bilgi ya da randevu almak isterseniz, bizimle iletişime geçebilir ve Dr. Çetin Karaca’dan randevu alabilirsiniz.