Crohn Hastalığı Nedir? Kimlerde Görülür?

Click to rate this post!

[Total: 10 Average: 3.7]

Crohn hastalığı, sindirim sisteminin ağız boşluğu ile kalın bağırsak arasındaki tüm bölümlerini tutabilen iltihabi bir bağırsak hastalığıdır.

İçindekiler

1 Crohn Hastalığı Ne Sıklıkta Ve Kimlerde Görülür?
2 Crohn Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
3 Crohn Hastalığı Tanısı Nasıl Konur?
4 Crohn Hastalığı Vücutta Ne Gibi Sorunlara Yol Açar
- 4.1 Diğer sorunlar
5 Crohn Hastalığı Nedenleri Nelerdir?
6 Crohn Hastalığı Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
7 Crohn Hastalığı Neden Olur?
8 Crohn Hastalığı Teşhisi Nasıl Konulur?
9 Crohn Hastalığı Tamamen İyileşir Mi?
10 Crohn Hastalığı Tehlikeli Midir?
11 Crohn Hastalığı Hangi Organları Etkiler?
12 Crohn Hastaları Nelere Dikkat Etmelidir?
13 Crohn Hastalığı Tedavi Edilmezse Ne Olur?
14 Crohn Hastalığı En Çok Nereyi Tutar?
15 Crohn Hastaları Nasıl Beslenmelidir Neleri Yememelidir?
16 Crohn Hastalığı Ne Kadar Sürer?
17 Crohn Hastalığı Ölümcül Müdür?
- 17.1 Bir Cevap Yazın Yorumu Sil

Sıklıkla hastalığın ince bağırsağın son kısmını (terminal ileum) ve kalın bağırsağın başlangıç bölümünü (çekum yada kör bağırsak) tuttuğu bilinmektedir. Olguların % 40-55’inde ince bağırsağın son kısmı ile kalın bağırsağın başlangıç bölümünde, % 15-25’inde sadece kalın bağırsakta, % 25-40 oranında sadece ince bağırsağın son kısmında yer alır.
Crohn hastalığının nedeni çoğu zaman bilinmemektedir, ancak sıklıkla vücuttaki iltihabi (enflamatuvar) kimyasal medyatörlerin dengesizliği sonunda olduğu düşünülmektedir. Günümüzde, kalıtımsal (NOD2 geni), mikrobik (Mikobakterium paratüberkülozis, Psödomonas ve Listeria), bağışıklık sistemi ile ilgili (interlökinler ve tümor nekrotizan faktör
TNF), çevresel faktörlerle (sigara kullanımı), diyete bağlı, damarsal nedenler ve stres ile oluşabildiği ileri sürülmektedir.

Crohn Hastalığı Ne Sıklıkta Ve Kimlerde Görülür?

Crohn hastalığı, ortalama 100.000’de bir kişide görülür.
Asya ve Afrika kıtalarında, diğer kıtalara göre biraz daha sıktır. Kuzeydeki ülkelerde son 50 yılda özellikle kalın bağırsakta görülme sıklığı artmıştır.
Kentlerde ve üst sosyo-ekonomik grupta kırsal kesime oranla daha sık görülür.
Beyazlarda siyahlara göre Crohn hastalığı daha sık görülür.
Crohn hastalığı, Yahudi toplumunda tüm kıtalarda diğer toplumlara göre 2-4 kat daha sıktır.
Kadın ve erkeklerde görülme sıklığında belirgin bir fark yoktur.
Crohn hastalığı’nın 15-30 yaş ve 60-80 yaş gruplarında artış gösterdiği bilinmektedir.

Crohn Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Crohn hastalığı belirtileri, yaş ve cinsiyet durumuna göre değişkenlik göstermektedir. Bazı hastalarda CROHN Hastalığı tanısından yıllar önce belirtiler baş göstermiş olabilir. CROHN hastalığı olan kişiler,

Kilo kaybı,
Düşük dereceli ateş
Yorgunluk
İshal
Karın ağrısı
Anüste oluşan çatlaklar
Bağırsak tıkanıklığı
Nabız hızı
Tansiyon düşüklüğü ya da yükselme
Anüste ele gelen topaklar

Daha sistemik semptomlar geliştirebilseler de sıklıkla karın ağrısı ve ishal ile doktora başvururlar. Sıklıkla striktür hastalığı olan hastalarda bağırsak tıkanıklıkları gelişir. En yaygın olarak ince bağırsak tıkanıklığı oluşur.

Bağırsak tıkanıklıkları, gaz ve bağırsak hareketlerinin olmaması, hiperaktif bağırsak sesleri ve mide bulantısı ve kusma ile karakterizedir. Hastalar penetran crohn hastalığı ile fistül veya apse gelişebilir.

Apse varlığında karın ağrısına ek olarak hastalarda ateş ve titreme gibi sistemik Semptomlar olabilir. Hastalar ayrıca akut peritonit belirtileri ile doktora başvurabilmektedir. Penetran hastalık ayrıca fistülün yeri ile ilgili semptomlara neden olabilir.

Crohn Hastalığı Tanısı Nasıl Konur?

İnflamatuar bağırsak hastalığı (IBD). Prosedürler, basit kan testlerinden bir gün önce hazırlık gerektiren baryumlu röntgen ve KOLONOSKOPİ’YE kadar uzanır. Crohn hastalığı doğru teşhisi, hastalık tipinin kapsamı ve ciddiyetinin ve ilgili Komplikasyonların belirlenmesini içerir. Crohn hastalığı tanısı için,

Röntgen: X-ışınları vücudun içinin bir resmini çeker. İki farklı röntgen türü vardır: Düz karın röntgeni, bağırsaklardaki daralmayı veya muhtemelen iltihaplanma veya yara izinden kaynaklanan bağırsak tıkanıklığını göstermenin hızlı, kolay ve ucuz bir yoludur. Kontrast röntgenleri, baryum adı verilen kalın, kireçli bir sıvının bağırsaklar boyunca hareketini izler.

Bilgisayarlı tomogrofi (CT): BT taramaları, dilimli şekilde belirli bir vücut bölgesinin enine kesit görüntüsünü oluşturmak için birkaç farklı açıdan aynı anda x-ışınları alır. BT taramaları esas olarak apseler, fistüller ve bağırsak tıkanıklıkları gibi hastalıkların komplikasyonlarını tespit etmek için kullanılır. BT taramaları ayrıca crohn hastalığı ve apandisit gibi ülseratif kolit ile ilişkili semptomlara benzer semptomlara neden olan diğer koşulların ekarte edilmesine yardımcı olabilir.

Lökosit sintigrafisi (beyaz kan hücre tarama): Crohn hastalığı ve ülseratif kolitin temel özelliği gastrointestinal sistemdeki iltihaplanmadır. Beyaz kan hücreleri iltihap bölgelerine çekilir. Bu test, vücudunuzdaki beyaz kan hücrelerinin nerede toplandığını görebilir ve bu nedenle ne kadar iltihaplanma olduğunu söyleyebilir.
Endoskopi

Endoskopi, gastrointestinal sistemin bölümlerini keşfetmek için kapsam adı verilen ince, esnek bir tüp kullanır. Keşfi için alt bağırsak veya kolon, kapsam anüsten sokulur. Yemek borusu, mide ve ince bağırsağınızın ilk bölümünü incelemek için doktorunuz dürbünü ağzınızdan sokar.

Crohn Hastalığı Vücutta Ne Gibi Sorunlara Yol Açar

Bağırsağa ait sorunlar
Bağırsakta ülserler: bağırsağın kripta adı verilen bölümlerinde ülserler ve granülom adı verilen şişlikler oluşturur.
Bağırsakta darlık: Bağırsağın tüm katmanlarını tutan iltihabi gelişme yaratır ve bağırsakta darlık, ödem ve bağırsak tıkanıklığı oluşturabilir. Özellikle, rektum adı verilen bölümün tutulumu durumuna proktit adı verilir ki, bu durum makat darlığına neden olabilir.
Bağırsakta emilim bozukluğu (malabzorpsiyon): Bu durum protein, yağ, safra ve kalori emilim bozukluğuna yol açabilir.
Bağırsak fistülü: Crohn hastalığı, bağırsaktan dışarıya sızıntı veya fistül oluşturabilir. Bunun sonucunda bağırsakta delinmeler ve apseler meydana gelir. Crohn hastalığına bağlı bağırsak fistülleri sıklıkla; bağırsak ile bağırsak arasında (entero-enterik fistül), bağırsak ile mesane veya sidik torbası arasında (entero-vezikal fistül), bağırsak ile hazne arasında (rektovajinal fistül), kalın bağırsak ile mide arasında (gastro-kolik fistül) ve bağırsak ile deri arasında (entero-kutanöz fistül) olabilirler. İnce bağırsağın son kısmı ve kalın bağırsağın başlangıç kısmının tutulduğu Crohn hastalığı olgularında % 15 oranında, ve kalın bağırsak ile rektum’un tutulduğu olguların % 92’sinde bağırsak fistülü geliştiği belirlenmiştir.

Makat fistülü: Bağırsak fistüllerine ek olarak, Crohn hastalarının % 15-30’unda komplike makat fistülleri ve apseleri belirlenir. Makowiec ve ark. çalışmasında Crohn hastalarında makat fistülü varlığında iki yıl içinde % 35-60 oranında nüks ettiği belirlenmiştir. Bu hastalarda sıklıkla seton yöntemi ile tedavi tercih edilir ve uzun süre yerinde bırakılır. Whelan ve ark. Crohn hastalarının % 90’ının yaşam süresince en az bir kez makat bölgesi (anorektal bölge) ile ilgili ameliyat geçirdiklerini saptamışlardır.
Makattan kanama: Crohn hastalığında bağırsaktaki iltihabi olay nedeni ile makattan şiddetli kanamalar meydana gelebilir ve bu hastaların % 40’ında ameliyat ile bağırsağın sorunlu olan bölümünü çıkartmak (segmenter rezeksiyon) gerekebilir.
Bekçi meme: olguların % 40-70’inde bekçi meme yada diğer adları ile, ”nöbetçi meme”, ”sentinel pile” veya ”skin tag” bulunur.
Makat çatlağı: Crohn hastalığı olgularının % 20’sinde makat çatlağı bulunur ve bu olgulardan özellikle ağrılı olanlarında makat apsesi olasılığı mevcuttur.

Diğer sorunlar

Böbrek taşı oluşumunu arttırabilir. Deri hastalıkları: % 2-34 oranında deride eritema nodozum, pyoderma gangrenozum ve sedef hastalığı (psöriatik eritem) adı verilen şişliklere neden olabilir. Eklem ve kemik hastalıkları: % 4-18 oranında özellikle büyük eklemlerde artrit, ankilozan spondilit adı verilen eklem iltihaplarına neden olabilir. Benzer şekilde, hastaların % 10-15’inde kemik erimeleri (osteoporoz) izlenir. Ağızda aftlar gelişebilir. Göz bozuklukları: gözde episklerit, rekürran irit ve uveit adı verilen sorunlara neden olabilir. Damar sorunları: portal ven trombozu gibi damarlarda tıkanıklığa (trombo-emboli) neden olabilir. Karaciğer ve safra yolu sorunları: Safra kanallarında sklerozan kolanjit adı verilen safra yolu darlığı gelişebilir ve safra taşı sıklığı artar. Karaciğer iltihabı (kronik aktif hepatit) ve karaciğer sirozuna eğilimi arttırır. Crohn hastalığı nasıl sınıflandırılır? Crohn hastalığı sınıflandırmasında güncel olarak Montreal kriterleri kullanılmaktadır. Hastalık bölgesine göre

L1: İnce bağırsağın son kısmında (terminal ileum) – % 20-27
L2: Kalın bağırsakta – % 23-48
L3: Hem ince bağırsak, hem de kalın bağırsakta – % 23-43
L4: Üst sindirim sisteminde (yemek borusu, mide, oniki parmak bağırsağı) – % 2
Solberg ve ark. Norveç’te gerçekleştirdikleri çalışmada, Crohn hastalarının % 27’sinin L1, % 48’inin L2, % 23’ünün L3 ve % 2’sinin L2 grubunda yer aldığı belirlenmiştir. Jess ve ark. Danimarka’da gerçekleştirdikleri çalışmada L2 grubundaki hastaların oranı % 30-43 arasında olarak saptanmıştır. Lakatos ve ark. Macaristan’da gerçekleştirdikleri çalışmada ise, L1 grubu % 20, L2 grubu % 35, L3 grubu % 43 ve L4 grubu % 2 olarak belirlenmiştir. Ng ve ark. Asya ve Avustralya kıtalarında gerçekleştirdikleri çalışmalarında benzer sonuçlar tespit etmişlerdir.
Hareket şekline göre
B1: Darlık ve delinme yok (% 68-81)
B2: Darlık mevcut (% 5)
B3: Delinme mevcut (% 14)
Thia ve ark. Mayo Clinic’te gerçekleştirdikleri çalışmalarında, Crohn hastalığı olgularının, % 81’inin B1 grubu, % 5’inin B2 grubu ve % 14’ünün B3 gurubu olduğunu belirlemişlerdir. Avrupa’da gerçekleştirilen ECCO-EpiCom çalışmasında, benzer şekilde hastaların % 68-75’inin B1 grubunda yer aldığını ve % 10’unda ise makat bölgesinde hastalık olduğu saptanmıştır.

Crohn Hastalığı Nedenleri Nelerdir?

Crohn hastalığına neyin neden olduğuna dair birçok teori olmasına rağmen, bunların birçoğu kanıtlanamamıştır. Yine de, CROHN hastalığının olası nedenlerini ve nasıl etkileşime girdiklerini anlamak çok önemlidir. Bunu yapmak, kişinin crohn hastalığının semptomlarını, tanısını ve tedavisini daha iyi anlamasına yardımcı olabilir. CROHN hastalığının nedenleri

Bağışıklık sistemi sorunları,
Genetik,
Çevresel faktörlerdir.

Crohn hastalığı olan kişilerin uygunsuz tepki veren bir bağışıklık sistemi vardır. Bağışıklık sistemi yanlışlıkla vücudu yararlı mikroplara karşı koruyor olabilir. Veya başka bir neden olan inflamatuar’ı örnek göstermek yanlış olmayacaktır. Her iki durumda da, zamanla, sindirim sistemindeki bu kronik iltihaplanma, bağırsaklarda ülserlere ve diğer yaralanmalara neden olabilir.

Crohn Hastalığı Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Doğru tanıdan sonra, kesin klinik yargıya göre tedavi kararları verilmelidir. hastalığın seyri sırasında değişken klinik özellikler vardır, bu nedenle her vaka ayrı ayrı ele alınmalıdır.

Crohn hastalığı olan kişilere hekimler, hastalığın farklı durumlarında tedavi seçeneklerine ve hem hastalığın hem de ilaçların olası komplikasyonlarına hazırlıklı olmalıdır. Crohn hastalığı uygulanan tedavi (antibiyotikler, drenaj) yanıt vermeyen aktif fistülüze edici ilaç tedavisi uygulanmaktadır.

Crohn hastalığı olan kişilere ilk tedavi iltihap oranını azalmak için uygulanan streoid ilaçlardır. Tedaviye karşı toleransı olmayan veya kontrendikasyonları olan kişiler için bağışıklığa yönelik ve biyolojik ilaçlar ile tedavi seçeneği olarak önerilmektedir. Tedavi başarısız oluncaya kadar 12 ay denenmeli ardından ihtiyaç durumunda ameliyat edilebilir.

Crohn Hastalığı Neden Olur?

Crohn hastalığı sebebi şudur demek doğru olmaz. Sindirim sistemi iltihaplanması kronik bir rahatsızlıktır ve kusma ateş ishal gibi semptomlar ile gelen kişilerin tedavi öncesi tanı araştırması yapılmaktadır.

Ancak hastalık geçmişi incelendiğinde hastaların bir kısmı genetik (akrabadan ve aileden gelen), bir kısmı da çevresel nedenlerden dolayı oluştuğu saptanmıştır.

Yetersiz anne sütü alımı sigara ve alkol tüketimi gibi sebepler hastalık oluşma riskinde önemli faktördür.

Crohn Hastalığı Teşhisi Nasıl Konulur?

Crohn hastalığı teşhisi için kan testi yapılmaktadır. hastalık geçmişi yapılan fiziki muayene ile de teşhis koymak mümkündür. dışkı ve kan bulguların yetersiz olması durumunda

İnce ve kalın bağırsak röntgen görüntülemesi
Kolonoskopi
Bağırsak mukozası biyopsisi gibi tetkikler yapılabilmektedir.

Crohn Hastalığı Tamamen İyileşir Mi?

Crohn hastalığı tam olarak iyileşme göstermez. İlaç tedavileri uygulanarak hastalığın şiddeti zamana yayılarak daha hafif atlatılması için müdahale edilir.

Hastaların yaklaşık %50’sinde ince bağırsak lokalizasyonu bir arada bulunurken, diğer yarısında kolon tek lokalizasyondur.

Rektum hastaların yaklaşık %40’ında tutulur. Crohn hastalığı olan hastaların en az %30’u yaşamları boyunca ameliyat gerektirecektir.

Crohn Hastalığı Tehlikeli Midir?

Crohn hastalığı genellikle yaşamı tehdit etmez, ancak ciddi ve hatta ölümcül komplikasyonlara neden olabilir. Crohn uzun süreli bir inflamatuar bağırsak hastalığıdır.

Sindirim kanalından başlayarak anüse kadar devam eden hastalık cerrahi müdahale gerektirir. En sık olarak ince bağırsağın son kısmı olan ilemu ve kalın bağırsağın veya kolonun ilk bölümünü etkiler.

Crohn Hastalığı Hangi Organları Etkiler?

İlk etkilediği yer bağışıklık sistemidir. İnflamatuar bağırsak hastalığı olan hastanın, baskılayıcı t hücrelerini aktive ederek rahatsız edici bir antijene normal olarak yanıt vermek yerine, abartılı bir yardımcı lenfosit yanıtı oluşturduğu ve bu yanıtın fizyolojik olarak aşağı regüle edilmediği öne saptanmıştır.

Crohn hastalığı en sık kolonu ve ince bağırsağın son kısmını etkiler. Ülseratit kolit sadece kolonu etkiler. Crohn hastalığında, ince veya kalın bağırsağınızın herhangi bir kısmı tutulabilir ve sürekli olabilir veya birden fazla segment içerebilir.

Crohn Hastaları Nelere Dikkat Etmelidir?

Tiyopurinler ile erken tedavi edilen hastaların ameliyat olma olasılığı daha düşük olabilir. Anti-tnf ile tedavi ameliyat riskini azaltır. İleokolonoskopi ameliyattan sonra hastalığın geri dönüşünü teşhis etmek için en iyi yöntemdir. Hastalığın tekrar edip etmediğini, ne kadar şiddetli olduğunu ve

Klinik seyrini tahmin etmeye yardımcı olur. bu, tedavi kararlarının etkilenebileceği ameliyattan sonraki ilk yıl içinde yapılmalıdır. Tanısı konulan veya tedavisi uygulanan hastalar öncelikle beslenmeye dikkat etmelidir.

Protein ve enerji içerikli besinler ile zenginleştirilmiş diyet uygulanmalıdır. Süt ve laktozdan uzak durmalılar. Ayrıca sigara stresten uzak durmalılar.

Crohn Hastalığı Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Crohn hastalığı tedavi olmaksızın kötüleşir. Tedavi edilmediğinde, crohn hastalığı bağırsak yoluna yayılır ve ciddi semptomlara ve tedaviye daha kasvetli bir hal verir. Kalın bağırsaklarında tedavi edilmemiş Crohn hastalığı olan kişilerde kolon kanseri gelişme olasılığı daha yüksektir.

Crohn Hastalığı En Çok Nereyi Tutar?

Crohn hastalığı apseler ve fistüller ile karakterizedir. Fistüller genellikle mezokolon yoluyla geçer ve ince bağırsağa veya vajinaya girebilir. Kronik hastalıklı bağırsak segmentlerinde karsinomu yansıtabilir.

Crohn hastalarının tıbbi yönetimi, tetikleyen gıdaları ortadan kaldırmak için diyet modifikasyonu ile başlar. Bağırsak aktivitesini uyaran (süt ürünleri ve çok baharatlı yiyecekler) hastalık için başlangıçta, ilaç tedavisi uygulanır. Sindirim sistemi ağızdan başlayan bu hastalık en çok kalın bağırsağı tutar.

Crohn Hastaları Nasıl Beslenmelidir Neleri Yememelidir?

Tedavi sonrası veya cerrahi ameliyat sonrası beslenme çok önemlidir. Bununla alakalı olarak mutlaka bir diyet programı uygulanmalıdır.

Asitli baharatlı yiyeceklerden uzak durulmalı diyet posası tavsiye edilmektedir. Beyaz ekmek, makarna glüten içeren besinlerden uzak durmak gerekir.

Süt ürünleri sütlü tatlılar hastalığı alevlendirebileceği için uzak durmak gerekmektedir. Fındık patlamış mısır patates kızartması alkol ve sigara tüketimini hayatından çıkarmayan hastalar için crohn hastalığı devamlı nükseden bir rahatsızlık olacaktır.

Crohn Hastalığı Ne Kadar Sürer?

Crohn hastalığı alevlenme dönemi, ciddiyetine bağlı olarak birkaç gün hatta birkaç ay sürebilir. Doktorunuzu belirtilerinizdeki değişikliklerden haberdar etmeniz, özellikle de semptomlar kötüleşirse önemlidir.

Crohn hastalığı yaşam boyu sürer ve dikkat edilmediği sürece hep bir alevlenme hali sürecektir.

Crohn Hastalığı Ölümcül Müdür?

Tedavi edilmeyen crohn hastalığının ölümcül olabileceğini bilmek önemlidir. Bunun nedeni, bu bağırsak durumuyla ilişkili kronik inflamasyonun birçok ciddi ve ölümcül komplikasyona yol açabilmesidir.

Facebook

Twitter

Sindirim Sistemi Hastalıkları

Karaciğer ve Safra Yolu Hastalıkları

Pankreas Hastalıkları

Tedavi Amaçlı Endoskopik İşlemler

Tanı Amaçlı Endoskopik İşlemler

Hızlı Randevu